Dünya çapında yaklaşık 57 milyon insanı etkileyen demans, yalnızca insanlara özgü değil.
En yaygın demans türü olan Alzheimer hastalığı, yeni bir araştırmaya göre kedileri de tıpkı insanlarda olduğu gibi etkiliyor.
Edinburgh Üniversitesi’nden bilim insanları, kafa karışıklığı, uyku düzensizlikleri ve daha fazla miyavlama gibi demans belirtileri gösteren kedilerin beyinlerinde, Alzheimer hastası insanlarda görülenlere benzer değişiklikler olduğunu ortaya koydu.
MİLYONLARCA İNSAN DEMANS İLE YAŞIYOR
Kedilerdeki demansı incelemek, arada ciddi benzerlikler olduğu için, insanlarda da tedavi geliştirilmesine katkı sağlayabilir.
Dünya genelinde yaklaşık 50 milyon insan Alzheimer hastalığıyla yaşıyor ve bu hastalık, demans vakalarının yüzde 50 ila 70’ini oluşturuyor.
Alzheimer’ın kesin nedeni henüz tam olarak bilinmese de, beynin içinde ve çevresinde anormal protein birikimi sonucu ortaya çıktığı düşünülüyor.
KEDİLERDE DEMANS BELİRTİLERİ NELER?
Kedilerde demans belirtileri arasında artan miyavlama, kafa karışıklığı, mekansal yönelim bozukluğu, zayıf tımar alışkanlıkları ve uyku düzeninde bozulma, örneğin normalden fazla uyuma veya gece uyanık kalma, yer alıyor.
Diğer belirtiler arasında yeni beslenmiş olmasına rağmen tekrar mama istemesi, kum kabı dışında tuvaletini yapması ve duvara ya da köşeye bakarak boşluğa dalması bulunuyor.
25 KEDİNİN BEYNİ İNCELENDİ
Araştırma kapsamında bilim insanları, farklı yaşlardaki 25 kedinin ölüm sonrası beyin incelemesini gerçekleştirdi.
Demanslı kedilerin beyinlerinde, Alzheimer’ın ayırt edici özelliklerinden biri olan toksik bir protein olan amiloid-beta birikimi tespit edildi.
Bu tehlikeli protein, beyin hücrelerinin içinde ve çevresinde kümeler oluşturuyo. Önce küçük kümeler halinde, sonra da giderek büyüyerek “plak” adı verilen yığınlar haline geliyor.
Bu plaklar, beyin sinir hücreleri arasındaki iletişimi engelleyerek hafıza, düşünme ve günlük işlevleri bozuyor.
DEMANSIN ÇÖZÜMÜ KEDİLERDE OLABİLİR
Avrupa Nörobilim Dergisi’nde yayımlanan yeni çalışma, kedilerin, insanlardaki demansın incelenmesinde değerli bir model olduğunu gösteriyor.
Kedi ve insan beyinlerindeki benzerlikler sayesinde, bilim insanları Alzheimer’ı daha iyi anlamak için laboratuvar ortamında kedi beyinlerini inceleyebilir.
Daha önce araştırmacılar genetiği değiştirilmiş kemirgenleri incelemişti, ancak bu hayvanlar doğal olarak demans yaşamıyor. Bu nedenle kediler, “geleneksel laboratuvar hayvanlarından daha doğru bir hastalık modeli” olabilir.
